อาเซียน
อาเซียน 10 ประเทศ
เปิดประตูสู่ "อาเซียน"
ASEAN ย่อมาจากคำว่า Association of Southeast Asian Nations มีชื่อเป็นทางการว่า สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือเรียกสั้นๆ ว่า อาเซียน
อาเซียน ก่อตั้งขึ้นโดยประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 5 ประเทศ ได้แก่ อินโดนิเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และไทย ร่วมกันจัดทำ ปฏิญญาอาเซียน (The ASEAN Declaration) ที่มีชื่อว่า ปฏิญญากรุงเทพฯ (Bangkok Declaration) เนื่องจากมีการลงนามปฏิญญาเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2510 ที่วังสราญรมย์ซึ่งในเวลานั้นเป้นที่ตั้งของกระทรวงการต่างประเทศ กรุงเทพมหานคร
อาเซียนน่ารู้
ผู้แทนทั้งห้าประเทศที่เป็นผู้ลงนามในปฏิญญากรุงเทพฯประกอบด้วย
1. ไทย-พันเอก (พิเศษ) ดร.ถนัด คอมันตร์ รัฐมนตรัว่าการกระทรวงการต่างประเทศในรัฐบาลจอมพลถนอม กิตติขจร
2. อินโดนิเซีย-นายอาดัม มาลิค รัฐมนตรีฝ่ายการเมืองและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
3. มาเลเซีย-นายตุน อับดุล ราซัค บิน อุสเซน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ
4. ฟิลิปปินส์-นายนาร์ซิโซ รามอส รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
5. สิงคโปร์-นายเอส. ราชารัตนัม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
1. ไทย-พันเอก (พิเศษ) ดร.ถนัด คอมันตร์ รัฐมนตรัว่าการกระทรวงการต่างประเทศในรัฐบาลจอมพลถนอม กิตติขจร
2. อินโดนิเซีย-นายอาดัม มาลิค รัฐมนตรีฝ่ายการเมืองและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
3. มาเลเซีย-นายตุน อับดุล ราซัค บิน อุสเซน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ
4. ฟิลิปปินส์-นายนาร์ซิโซ รามอส รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
5. สิงคโปร์-นายเอส. ราชารัตนัม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
ปฏิญญากรุงเทพฯ กำหนดวัตถุประสงค์ในการจัดตั้งอาเซียนไว้ 7 ประการดังนี้
1. ส่งเสริมความร่วมมือและความช่วยเหลือซึ่งกันและกันในทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม เทคโนโลยี วิทยาศาสตร์ และการบริหาร
2. ส่งเสริมสันติภาพและความมั่งคงในภูมิภาค
3. เสริมสร้างความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ พัฒนาการทางวัฒนธรรมในภูมิภาค
4. ส่งเสริมให้ประชาชนในอาเซียนมีความเป็นอยู่และคุรภาพชีวิตที่ดี
5. ให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกันในรูปขแงการฝึกอบรมและการวิจัย และส่งเสริมการศึกษาด้านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
6. เพิ่มประสิทธิภาพของการเกษตรและอุตสาหกรรม การขยายการค้าตลอดตนการปรับปรุงการขนส่งและคมนาคม
7. เสริมสร้างความร่วมมืออาเซียนกับประเทศภายนอก องค์กรความร่วมมือแห่งภูมิภาคอื่น และองค์กรระหว่างประเทศ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2514 ประเทศสมาชิกได้ลงนามในปฏิญญาสมานฉันท์อาเซียน ให้ก่อตั้ง สำนักงานเลขาธิการอาเซียน (ASEAN Secretariat) ขึ้นที่กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนิเซีย เพื่อเป็นศูนย์กลางในการติดต่อระหว่างประเทสสมาชิก
2. ส่งเสริมสันติภาพและความมั่งคงในภูมิภาค
3. เสริมสร้างความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ พัฒนาการทางวัฒนธรรมในภูมิภาค
4. ส่งเสริมให้ประชาชนในอาเซียนมีความเป็นอยู่และคุรภาพชีวิตที่ดี
5. ให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกันในรูปขแงการฝึกอบรมและการวิจัย และส่งเสริมการศึกษาด้านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
6. เพิ่มประสิทธิภาพของการเกษตรและอุตสาหกรรม การขยายการค้าตลอดตนการปรับปรุงการขนส่งและคมนาคม
7. เสริมสร้างความร่วมมืออาเซียนกับประเทศภายนอก องค์กรความร่วมมือแห่งภูมิภาคอื่น และองค์กรระหว่างประเทศ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2514 ประเทศสมาชิกได้ลงนามในปฏิญญาสมานฉันท์อาเซียน ให้ก่อตั้ง สำนักงานเลขาธิการอาเซียน (ASEAN Secretariat) ขึ้นที่กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนิเซีย เพื่อเป็นศูนย์กลางในการติดต่อระหว่างประเทสสมาชิก
ปัจจุบันอาเซียนมีประเทศสมาชิกทั้งหมด 10 ประเทศ คงเหลือแต่สาธารณรัฐประชาธิปไตยติมอร์-เลสเตเพียงประเทศเดียวในภูมิภาคนี่ที่ยังไม่ได้เข้าเป็นสมาชิก เนื่องจากเป็นประเทศที่เพิ่งเกิดใหม่เมื่อปี พ.ศ. 2545 มานี้เอง
แผนที่อาเซียนทั้ง 10 ประเทศ
บทความที่เกี่ยวข้องกับอาเซียน 10 ประเทศ
อาเซียนน่ารู้
สำนักงานเลาขาธิการอาเซียนแห่งชาติ (ASEAN National Secretariat) มีหน้าที่ประสานงานกิจการอาเซียนและติดตามผลการดำเนินงานภายในประเทศ สำหรับประเทศไทยมีกรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ ทำหน้าที่ดังกล่าว
ก่อนจะมาเป็นอาเซียน ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้มีการรวมตัวกันมาแล้วครั้งหนึ่ง เมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2504 โดยมีประเทศไทย มาเลเซีย และฟิลิปปินส์ร่วมกันก่อตั้ง "สมาคมอาสา (Association of Southeast Asia)" เพื่อส่งเสริมความร่วมมือทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม แต่มีเหตุต้องชะงักไป ทว่าก็นับเป็นหนึ่งในจุดเริ่มต้นก่อนจะมาเป็นอาเซียนในทุกวันนี้
ก่อนจะมาเป็นอาเซียน ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้มีการรวมตัวกันมาแล้วครั้งหนึ่ง เมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2504 โดยมีประเทศไทย มาเลเซีย และฟิลิปปินส์ร่วมกันก่อตั้ง "สมาคมอาสา (Association of Southeast Asia)" เพื่อส่งเสริมความร่วมมือทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม แต่มีเหตุต้องชะงักไป ทว่าก็นับเป็นหนึ่งในจุดเริ่มต้นก่อนจะมาเป็นอาเซียนในทุกวันนี้
ลำดับการเข้าร่วมเป็นประเทศสมาชิกอาเซียน
พ.ศ. 2510 สาธารณรัฐอินโดนิเซีย มาเลเซีย สาธารณรัฐฟิลิปปินส์ สาธารณรัฐสิงคโปร์ และราชอาณาจักรไทยร่วมกันก่อตั้งอาเซียน
พ.ศ.2527 บรูไนดารุสซาลามเข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 7 มกราคม
พ.ศ.2528 สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามเข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม
พ.ศ.2540 สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวและสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ เข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม
พ.ศ.2542 ราชอาณาจักรกัมพูชาเข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 9 เมษายน
พ.ศ.2527 บรูไนดารุสซาลามเข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 7 มกราคม
พ.ศ.2528 สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามเข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม
พ.ศ.2540 สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวและสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ เข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม
พ.ศ.2542 ราชอาณาจักรกัมพูชาเข้าร่วมเป็นสมาชิกเมื่อวันที่ 9 เมษายน
บทบาทของประเทศไทยในเวทีอาเซียน
ประเทศไทย มีบทบาทสำคัญในฐานะศูนย์กลางในการเชื่อมโยงประเทศต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นับตั้งแต่การก่อตั้งอาเซียนเป้นต้นมา
- ประเทศไทยคือสถานที่ลงนามปฏิญญาอาเซียนซึ่งถือเป็นการก่อตั้งอาเซียนอย่างเป็นทางการ จึงเรียกปฏิญญาอาเซียนว่า ปฏิญญากรุงเทพฯ (Bangkok Declaration)
- ประเทศไทยเสนอให้อาเซียนจัดตั้งเขตการค้าเสรีอาเซียน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) เมื่อปี พ.ศ.2535
- ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมอาเซียนว่าด้วยความร่วมมือด้านการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก (ASEAN Regional Forum: ARF) เป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2537
- ประเทศไทยเสนอให้มีการจัดทำความตกลงว่าด้วยการอำนวยความสะดวกการขนส่งสินค้าผ่านแดนและข้ามแดน ซึ่งมีการลงนามในกรอบความตกลงดังกล่าวเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ.2541
- ขณะที่เป็นประธานอาเซียนในปี พ.ศ.2551-2552 ประเทศไทยได้รับมอบหมายให้วางรากฐานการจัดตั้งประชาคมอาเซียน ซึ่งสำเร็จลุล่วงด้วยดี โดยมีการลงนามในปฏิญญาชะอำ-หัวหิน ว่าด้วยแผนงานสำหรับประชาคมอาเซียนในการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 14 เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ.2552
ความรู้เกี่ยวกับอาเซียน
คนไทยเคยดำรงตำแหน่งเลขาธิการอาเซียน 2 คน คนแรกคือ นายแผน วรรณเมธี อดีตปลัดกระทรวงการต่างประเทศ ดำรงตำแหน่งระหว่างปี พ.ศ.2527-2529 คนที่สองคือ ดร.สุรินทร์ พิศสุวรรณ ดำรงตำแหน่งระหว่างปี พ.ศ.2551-2555
คำนี้น่ารู้เกี่ยวกับอาเซียน
"ปฏิญญา" หมายถึง คำประกาศเจตนารมณ์ร่วมกันของประเทศสมาชิก
บทความที่เกี่ยวข้องกับอาเซียน
คัดลอกจากหนังสือประชาคมอาเซียน โดย พัชรา โพธิ์กลาง
----- พบกันใหม่ในตอนต่อไป -----