ปกบ้านครองเมือง ประเทศบรูไน
สมเด็จพระราชาธิบดี ฮัจญี ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอิซซัดดิน วัดเดาะห์
ในอดีตบรูไนมีกำลังอำนาจมาก มีสุลต่านเป็นผู้ปกครองรัฐ ซึ่งมีอาณาเขตครอบครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของเกาะบอร์เนียวและส่วนหนึ่งของหมู่เกาะซูลู (Sulu) เมื่อเริ่มมีชาวยุโรปเดินเรือมาค้าขาย บรูไนก็เฟื่องฟูทางการค้า สินค้าส่งออกที่สำคัญในสมัยนั้น คือ การบรุ พริกไทย และทองคำ
หลังจากนั้น บรูไนก็ค่อยๆ เสียดินแดนให้ยุโรป รัฐเริ่มเสื่อมอำนาจลง ต่อมาเซอร์เจมส์ บรุก (James Brooke) ชาวอังกฤษ เดินทางมาและได้ยื่นข้อเสนอช่วยปราบปรามโจรสลัด สุลต่านจึงยกดินแดนบางส่วนให้ แล้วอังกฤษก็เริ่มมีอำนาจการปกครองมากขึ้นเรื่อยๆ จนบรูไนได้ลงนามในสนธิสัญญายินยอมเป็นรัฐในอารักขาของอังกฤษอย่างสมบรูณ์ในปี พ.ศ. 2449 ทำให้อังกฤษมีอำนาจการปกครองอย่างเต็มที่เป็นเวลา 95 ปี จนกระทั่งได้รับเอกราชจากอังกฤษเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2527
ประเทศบรูไนมีรูปแบบการปกครองแบบ สมบูรณาญาสิทธิราชย์ ประมุขผู้นำรัฐบาลคนปัจจุบันคือ สมเด็จพระราชาธิบดี ฮัจญี ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอิซซัดดิน วัดเดาะห์ (His Majesty Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah) สมเด็จพระราชาธิบดีองค์ที่ 29 โดยทรงเป็นพระประมุขของประเทศตั้งแต่วันที่ 5 ตุลาคม 2510 จนถึงปัจจุบัน
การปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolute Monarchy) คือ ระบอบการปกครองที่มีกษัตริย์เป็นผู้ปกครอง สิทธิ์ขาดในการบริหารประเทศในอดีตประเทศไทยเคยมีการปกครองรูปแบบนี้ตั้งแต่สมัยสุโขทัย และมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยใน ปี พ.ศ. 2475 วันสำคัญแห่งชาติของบรูไน วันชาติ คือ วันที่ 23 กุมภาพันธ์
วันประกาศอิสรภาพ คือ วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2527 |
บรูไนแบ่งการปกครองออกเป็น 4 เขต ได้แก่
1. เขตบรูไน-มัวรา (Brunei - Muara)
2. เขตเบอไลต์ (Belait)
3. เขตตูตง (Temburong)
4. เขตเติมบูรง (Tutong)
อำนาจการปกครองสูงสุดในบรูไนนั้นเป็นของสุลต่าน ตามรัฐธรรมนูญ ของประเทศบรูไน (ฉบับปี พ.ศ. 2527) ที่กำหนดให้สุลต่านเป็น อธิปัตย์ คือ เป็นทั้งประมุขและนายกรัฐมนตรี โดยมีเกณฑ์ว่า ผู้เป็นนายกรัฐมนตรีจะต้องเป็นชาวบรูไนเชื้อสายมาเลย์โดยกำเนิดและต้องนับถือศาสนาอิสลามนิกายซุนหนี่
ปัจจุบันนอกจากสม่ด็จพระราชาธิบดีจะทรงเป็นประมุขของประเทศและนายกรัฐมนตรีแล้ว ยังดำรงตำแหน่งทางการเมืองอื่นๆ ด้วย ได้แก่ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมและกระทรวงการคลัง
ทางด่านการบริหารประเทศ รัฐบาลบรูไนให้ความสำคัญกับประชาชนเป็นอย่างยิ่ง เช่นเมื่อปี ฑ.ศ. 2548 สมเด็จพระราชาธิบดีเปิดโอกาสให้นักธุรกิจที่ไม่ใช่มุสลิม แต่มีความสามารถ เข้ามาเป็นคณะรัฐมนตรีเป็นคนแรก เพื่อต้องการพัฒนาประเทศให้ก้าวหน้า
นอกจากนี้บรูไนยังมีระบบ รัฐสวัสดิการ ที่มีประสิทธิภาพ คือรัฐให้บริการประชาชนโดยไม่เก็บค่าเล่าเรียน เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี ไม่ต้องเสียค่ารักษาพยาบาล รวมทั้งสนับสนุนให้ทุกคนมีที่อยู่อาศัยเป็นของตัวเอง
ประเทศที่มีระบบ รัฐสวัสดิการ จะใช้ระบบการเก็บภาษี แบบก้าวหน้านั่นคือ รัฐบาลจะเก็บภาษีจากคนรวยเป็นจำนวนมากกว่าคนจนมาก ส่วนคนที่มีฐานะไม่ดีก็จะเก็บในอัตราน้อยหรือไม่เรียกเก็บเลย ซึ่งรัฐจะนำเงินภาษีที่เก็บได้นี้มาใช้จ่ายให้บริการทางสังคมแก่ประชาชน
* ภาษีเงินได้ คือ เงินที่รัฐบาลบังคับเก็บจากประชาขน เพื่อนำมาใช้พัฒนาบริหารประเทศเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม *
รัฐสวัสดิการ (Welfare state) เป็นระบบทางสังคมที่รัฐให้ดูแลประชาชนทุกคนให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างเท่าเทียมกัน โดยเน้นปัจจัยพื้นฐานที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต เช่น เรื่องสุขภาพ การศึกษา แก่ไขปัญหาการว่างงานเพื่อให้มีรายได้เลี้ยงชีพหรือที่อยู่อาศัย
ปัจจุบันรัฐบาลบรูไนตั้งกระทรวงขึ้นมาเพื่อดูแลด้านต่างๆ ทั้งหมด 12 กระทรวง ได้แก่ 1. สำนักนายกรัฐมนตรี 2. กระทรวงกลาโหม 3. กระทรวงการคลัง 4. กระทรวงการต่างประเทศ 5. กระทรวงมหาดไทย 6. กระทรวงศึกษาธิการ 7. กระทรวงอุตสาหกรรม 8. กระทรวงศาสนา 9. กระทรวงการพัฒนา 10. กระทรวงวัฒนธรรม เยาวชนและกีฬา 11. กระทรวงสาธารณสุข 12. กระทรวงคมนาคม |
บรูไนไม่มีการเลือกตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2505 เนื่องจากมีการพยายามยึดอำนาจสุลต่าน เมื่อรัฐบาลมีมาตรการควบคุม พรรคการเมืองจึงมีความสำคัญน้อยลงในเวลาต่อมา ปัจจุบันพรรคการเมืองที่ถูกต้องตามกฎหมายมีอยู่พรรคเดียว คือ พรรคสามัคคีแห่งชาติบรูไน (Parti Perpaduan Kebangsaan Brunei: PPKB) จดทะเบียนเป็นพรรคการเมืองพรรคแรกตั้งแต่บรูไนได้รับเอกราชมีนโยบายเน้นสนับสนุนการมีรัฐบาลที่เป็นตัวแทนของประชาชน มีเสรีภาพในการออกความเห็น การกระจายรายได้ที่เท่าเทียมละเป็นธรรม
รัฐบาลบรูไนเห็นว่าไม่มีความจำเป็นต้องมีพรรคการเมือง เนื่องจากคณะทำงานรับฟังความเห็นและการร้องขอของประชาชนอยู่แล้ว
ในด้านประชาชนนั้น แม้ว่าจะขาดเสรีภาพทางการเมือง แต่ไม่มีปัญหา เพราะได้รับสวัสดิการที่ดีจากรัฐ
บรูไนใช้หลักกฎหมายอังกฤษ (Common Law) ซึ่งเป็นกฎหมายที่ยึดคำตัดสินของศาล มักใช้ในประเทศที่เคยเป็นอาณานิคมของอังกฤษมาก่อน นอกจากนี้ยังใช้กฎหมายอิสลาม (lslamic Shari’a Law) ร่วมด้วย |
บทความที่เกี่ยวข้องกับปกบ้านครองเมือง ประเทศบรูไน
อาเซียน 10 ประเทศ
บรูไนดารุสซาลามหนึ่งในประชาคมอาเซียน
ทำเลที่ตั้ง ประเทศบรูไน