พุทธสุภาษิตสะกิดใจ "มนต์มีการไม่ท่องบ่นเป็นมลทิน"

พุทธสุภาษิตสะกิดใจ "มนต์มีการไม่ท่องบ่นเป็นมลทิน"

อสชฺฌายมลา มนฺตา
มนต์ มีการไม่ท่องบ่นเป็นมลทิน

โดย พระเทพรัตนกวี (สุรินทร์ ชุตินฺธโร ป.ธ.๗)

มนต์ในที่นี้ หมายถึงวิชาความรู้ อันจะเป็นเหตุให้เกิดประโยชน์ในทางที่ดี ในสมัยโบราณ จะมีการท่องบ่นเป็นหลักที่ว่านี้ มิใช่คาถาอาคม มาถึงในปัจจุบันนี้ไม่ค่อยได้ยินคนท่องหนังสือ แม้แต่สูตรคูณ ก็ยังไม่เห็นมีใครท่องกัน ใช้เครื่องคิดเลขแทน

แต่ในสมัยโบราณ พระธรรมคำสอนจะถูกเก็บรักษาไว้เป็นภาษาบาลี เช่น มงคลสูตร ว่าด้วยมงคล 38 ประการ จำนวนมากอย่างนี้ เป็นการยากแก่การจดจำ จึงต้องท่องให้ได้ ครั้นเมื่อท่องได้แล้ว ก็จะลืมอีก จึงต้องมีการสวดกันอยู่บ่อยๆ ถ้าปล่อยไว้นานไม่สวดสาธยายก็จะลืมได้

กุลบุตรทุกคน ที่มาเข้าบวชในพระพุทธศาสนา พระอุปัชฌาย์ อาจารย์จะแนะนำให้มีการศึกษาเล่าเรียน ดังคำที่ว่า บวชเรียนเขียนอ่าน การเรียนนั้นก็จะต้องมีการท่องบ่น จดจำคำสอนในทางพระพุทธศาสนา เพื่อนำไปเป็นข้อวัตรปฏิบัติต่อไป

อีกอย่างหนึ่ง จะเห็นได้ว่าการสวดมนต์นั้น จะมีอยู่ทุกศาสนา เพราะการสวดมนต์ นอกจากจะเป็นการท่องจำคำสอนแล้ว ยังชื่อว่าเป็นการเจริญสมาธิ อันเป็นการฝึกหัดจิตใจให้ทำความดี เพราะศาสนาทุกศาสนา มีวัตถุประสงค์เป็นอันเดียวกันคือ มุ่งจะสร้างใจคนให้ทำความดี จึงต้องมีการสวดมนต์อยู่ทุกศาสนา ตามที่กล่าวมานั้น

การที่พระพุทธเจ้าตรัสว่า มนต์ มีการไม่ท่องบ่นเป็นมลทินนั้น อีกความหมายหนึ่งก็คือ ทกคนจะต้องมีการทำวัตรสวดมนต์ทุกเช้า – เย็นอยู่ทุกวัน ถ้าใครไม่ปฏิบัติตามนี้ จิตใจก็จะพอกพูนไปด้วยมลทิน คือความโลภโกรธลง ถ้าทำวัตรสวดมนต์ทุกวัน ก็จะขัดเขลามลทินให้เบาลง

เพราะฉะนั้น ถ้าบุคคลมารู้ว่า ตนเองเป็นส่วนหนึ่งแห่งชาติ ซึ่งเป็นเหมือนตัวและเครื่องรถ ก็จะต้องเติมน้ำมันให้มีไว้โดยไม่ขาด และปรับปรุงน้ำมันรถให้มีคุณภาพอยู่เสมอ เมื่อเป็นเช่นนี้คนก็จะไม่เสื่อมจากธรรมะ ขอให้คิดว่า

1. ธรรมะกับคน ต้องท่องบ่นทำบ่อย หากศรัทธาสิ้นจะเป็นมลทินมิใช่น้อย
2. ธรรมะไม่มีกับคน เหมือนรถยนต์ขาดน้ำมัน ถ้าชั่วมากมี ความดีไม่กลับหัน