ทำไมถึงพลาดสิ่งที่อยากได้

แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก

ณ ป่าประดู่ลาย

ทำไมไม่ได้สิ่งที่อยากได้

ภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้ไม่ได้รับการศึกษา ไม่เห็นพวกอริยเจ้า ไม่ฉลาดต่อคุณธรรมของพระอริยเจ้า ไม่ได้รับการแนะนำในคุณธรรมของอริยเจ้า,ไม่เห็นพวกคนดี ไม่ฉลาดต่อคุณธรรมของคนดี ไม่ได้รับการแนะนำในคุณธรรมของคนดี,ไม่รู้จักสิ่งที่ควรเสพ ไม่รู้จักสิ่งที่ไม่ควรเสพ ไม่รู้จักสิ่งที่ควรคบ ไม่รู้จักสิ่งที่ไม่ควรคบ

เมื่อเขาไม่รู้จักสิ่งที่ควรเสพ, ...ไม่ควรเสพ, ...ควรคบ, ...ไม่ควรคบ. ก็เสพสิ่งที่ไม่ควรเสพ ไม่เสพสิ่งที่ควรเสพ, คบสิ่งที่ไม่ควรคบ ไม่คบสิ่งที่ควรคบเข้า, สิ่งที่ไม่น่าปราถนา ไม่น่าใคร่ ไม่น่าพอใจ ก็เจริญยิ่งขึ้น, สิ่งที่น่าปราถนา น่าใคร่ น่าพอใจ ก็เสื่อมหายไป

ภิกษุทั้งหลาย ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเหตุ เขาไม่รู้ตามที่เป็นจริงเช่นนั้น

มหาธัมสมาทานสูตร เล่ม 19 หน้า 369

กามเหมือนกระดูก
(พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสกับโปตลิยคฤหบดี)

ดูก่อนคฤหบดี เปรียบเหมือนสุนัขอันความเพลีย เพราะความหิวเบียดเบียนแล้ว พึงเข้าไปอยู่ใกล้เขียงของนายโคฆาต นายโคฆาตหรือลูกมือของนายโคฆาตผู้ฉลาด พึงโยนร่างกระดูกที่เชือดชำแหละออกจนหมดเนื้อแล้วเปื้อนแต่เลือดไปยังสุนัขฉันใดดูก่อนคฤหบดี ท่านจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน สุนัขนั้นแทะร่างกระดูกที่เชือดชำแหละออกจนหมดเนื้อเปื้อนแต่เลือด จะพึงบำบัดความเพลียเพราะความหิวได้บ้างหรือ

ไม่ได้เลยพระองค์ผู้เจริญ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเป็นร่างกระดูกที่เชือดชำแหละออกจนหมดเนื้อ เปื้อนแต่เลือด และสุนัขนั้นพึงมีแต่ส่วนแห่งความเหน็ดเหนื่อยคับแค้นเท่านั้น

ดูก่อนคฤหบดี อริยสาวกก็ฉันนั้นแล ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า กามทั้งหลาย พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า เปรียบด้วยร่างกระดูก มีทุกข์มากมีความคับแค้นมาก ในกามนี้มีโทษอย่างยิ่งครั้นเห็นโทษแห่งกามนี้ตามความเป็นจริงด้วยปัญญาอันชอบอย่างนี้แล้ว ย่อมเว้นขาดซึ่งอุเบกขาที่มีความเป็นต่างๆ อาศัยความเป็นต่างๆ แล้วเจริญอุเบกขาที่มีความเป็นอารมณ์เดียวอาศัยความเป็นต่างๆ แล้วเจริญอุเบกขาที่มีความเป็นอารมณ์เดียว อาศัยความเป็นอารมณ์เดียว อันเป็นที่ดับความถือมั่นโลกามิสโดยประการทั้งปวงหาส่วนเหลือมิได้

โปตลิยสูตร เล่ม 20 หน้า 81

กามเหมือนชิ้นเนื้อ

(พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสกับโปตลิยคฤหบดี)

ดูก่อนคฤหบดี เปรียบเหมือนแร้งก็ดี นกตะกรุมก็ดี เหยี่ยวก็ดี พาชิ้นเนื้อบินไป แร้งทั้งหลาย นกตะกรุมทั้งหลาย หรือเหยี่ยวทั้งหลายจะพึงโผเข้ารุมจิกแย่งชิ้นเนื้อนั้น ฉันใด

ดูก่อนคฤหบดี ท่านจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ถ้าแร้ง นกตะกรุม หรือเหยี่ยวตัวนั้น ไม่รีบปล่อยชิ้นเนื้อนั้นเสีย มันจะถึงตายหรือถึงทุกข์ปางตายเพราะชิ้นเนื้อนั้นเป็นเหตุ

อย่างนั้น พระองค์ผู้เจริญ

ดูก่อนคฤหบดี อริยสาวกก็ฉันนั้นแล ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า กามทั้งหลาย พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า เปรียบด้วยชิ้นเนื้อ มีทุกข์มาก มีความคับแค้นมาก..... หาส่วนเหลือมิได้.

โปตลิยสูตร เล่ม 20 หน้า 82