ผู้ฉลาดในการสอน

แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก

ณ ป่าประดู่ลาย

ผู้ฉลาดในการสอน
(พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จไปประทานโอวาทแก่พระราหุล)

ท่านพระราหุลได้เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าแสด็จมาแต่ไกลจึงปูลาดอาสนะและตั้งน้ำสำหรับล้างพระบาทไว้ พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับนั่งบนอาสนะที่ปูลาดไว้แล้วทรงล้างพระบาท ท่านพระราหุลถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้า แล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าเหลือน้ำไว้ในภาชนะน้ำหน่อยหนึ่งแล้วตรัสกะท่านพระราหุลว่า

ดูก่อนราหุล เธอเห็นน้ำเหลือหน่อยหนึ่งอยู่ในภาชนะนี้หรือ (ราหุล.) เห็นพระเจ้าข้า

ดูก่อนราหุล สมณธรรมของบุคคลผูู้ไม่มีความละอายในการกล่าวมุสาทั้งรู้อยู่ก็มีน้อยเหมือนกันฉะนั้น

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเทน้ำที่เหลือหน่อยหนึ่งนั้นเสียแล้วตรัสกะท่านพระราหุลว่า

ดูก่อนราหุล เธอเห็นน้ำหน่อยหนึ่งที่เราเทเสียแล้วหรือ (ราหุล.) เห็นพะรเจ้าข้า

ดูก่อนราหุล สมณธรรมของบุคคลผู้ไม้มีความละอายในการกล่าวมุสาทั้งรู้อยู่ก็เป็นของที่เขาทิ้งเสียเหมือนกันฉะนี้น

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงคว่ำภาชนะน้ำนั้นแล้วตรัสกะท่านพระราหุลว่า

ดูก่อนราหุล เธอเห็นภาชนะน้ำที่คว่ำนี้หรือ (ราหุล.) เห็นพระเจ้าข้า

ดูก่อนราหุล สมณธรรมของบุคคลผู้ไม่มีความละอายในการกล่าวมุสาทั้งรู้อยู่ก็เป็นของที่คว่ำเสียแล้วเหมือนกันฉะนั้น

ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงหงายภาชนะน้ำนั้นขึ้น แล้วตรัสกะท่านราหุลว่า ดูก่อนราหุล เธอเห็นภาชนะน้ำอันว่างเปล่านี้หรือ (ราหุล.) เห็น พระเจ้าข้า

ดูก่อนราหุล สมณธรรมของบุคคลไม่มีความสุขไม่มีความละอายในการกล่าวมุสาทั้งรู้อยู่ก็เป็นของว่างเปล่าเหมือนกันฉะนั้น

จูฬราหุโลวาทสูตร เล่ม 20 หน้า 263

โกหกได้ก็ทำชั่วได้
(พระผู้มีพระภาคเจ้าประทานโอวาทแก่ท่านพระราหุล)

ดูก่อนราหุล เรากล่าวว่าบุคคลผู้ไม่มีความละอายใน การกล่าวมุสาทั้งที่รู้อยู่ ที่จะไม่ทำบาปกรรม แม้น้อยหนึ่งไม่มี ฉันนั้นเหมือนกัน เพราะเหตุนั้นแล ราหุล: เธอพึงศึกษาว่า เราจักไม่กล่าวมุสา แม้เพราะหัวเราะกันเล่น ดูก่อนราหุล เธอพึงศึกษาอย่างนี้แล

จูฬราหุโลวาทสูตร เล่ม 20 หน้า 265