รักษาตน

แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก

ณ ป่าประดู่ลาย

รักษาตน

ถ้าผู้เป็นคฤหัสถ์คิดว่าจักรักษาตน ดังนี้แล้ว เข้าไปสู่ห้องที่เขาปิดให้เรียบร้อย เป็นผู้มีอารักขาสมบูรณ์ อยู่บนพื้นปราสาทชั้นบนก็ดี ผู้เป็นบรรพชิต อยู่ในถ้ำอันปิดเรียบร้อย มีประตูและหน้าต่างอันปิดเรียบร้อย มีประตูและหน้าต่างอันปิดแล้วก็ดี ยังไม่ชื่อว่ารักษาตนเลย แต่ผู้เป็นคฤหัสถ์ทำบุญทั้งหลายมีทาน ศีล เป็นต้นตามกำลังอยู่ หรือผู้เป็นบรรพชิต ถึงความขวนขวายในวัตรปฏิวัตร ปริยัติ และการทำไว้ในใจอยู่ ชื่อว่าย่อมรักษาตน

เรื่อง โพธิราชกุมาร เล่ม 42 หน้า 193

สอนตนก่อนสอนผู้อื่น

ถ้าบุคคลพร่ำสอนผู้อื่นอยู่ฉันใด พึงทำตนฉันนั้น ลุคคลผู้มีตนฝึกดีแล้วหนอ (จึง) ควรฝึก (ผู้อื่น) เพราะว่าได้ยินว่าตนฝึกฝนได้โดยยาก

เรื่อง อุบาสกชื่อจุลกาล เล่ม 42 หน้า 222

บริสุทธิ์หรือเศร้าหมอง เป็นของเฉพาะตน

บาปอันผู้ใดทำแล้วด้วยตนเอง ผู้นั้นย่อมเศร้าหมองด้วยตน
บาปอันผู้ใดไม่ทำด้วนตน ผู้นั้นย่อมบริสุทธิ์ด้วยตนเอง
ความบริสุทธิ์ไม่บริสุทธิ์ เป็นของเฉพาะตน คนอื่นทำคนอื่นให้บริสุทธิ์ไม่ได้

เรื่อง พระปธานิกติสสเถระ เล่ม 42 หน้า 201

ความยาก 4 ประการ

(พระผู้มีพระภาคแสดงธรรมแก่เอรกปัตตนาคราช)

ความได้อัตภาพเป็นมนุษย์          เป็นการยาก
(การดำรง) ชีวิตของสัตว์ทั้งหลาย        เป็นอยู่ยาก
การฟังพระสัทธธรรม                          เป็นของยาก
การอุบัติขึ้นแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลาย เป็นการยาก

เรื่อง นาคราชชื่อเอรกปัตตะ เล่ม 42 หน้า 329