มังกรสอนใจ 14
บทความให้กำลังใจในการดำเนินชีวิต
ส้มกิ๊กกลายเป็นส้มจื่อ
ต้นสัมกิ๊กต้นหนึ่งเจริญเติบ
โตอยู่ทางใต้แม่น้ำไหว ออกผลส้มกิ๊กมาทุก ๆ ปี
รสชาติหวานอร่อยแต่ถ้าย้ายไปปลูกทางเหนือแม่น้ำไหวแล้ว
กลับจะออกผลเป็นส้มจื่อซึ่งทั้งขม ทั้งฝาด
มีอยู่คราวหนึ่ง กษัตริย์แคว้นฉีได้ส่งอัครเสนาบดีชื่อเอี้ยนอิง ไปเยือนแคว้นฉู่ กษัตริย์แคว้นฉู่ได้ยินกิตติศัพท์ว่า เอี้ยนอิงเป็นผู้ที่มีปฏิภาณเฉียบแหลมและมีวาทะคมคายมาก จึงคิดหาโอกาสแกล้งให้เอี้ยนอิงได้รับความอับอายสักครั้ง
กษัตริย์แคว้นฉู่ได้สั่งให้จัดงานเลี้ยงต้อนรับเอี้ยนอิงขึ้นอย่างใหญ่โต และได้เชิญทูตจากประเทศต่าง ๆ ร่วมทั้งขุนนางชั้นผู้ใหญ่จำนวนมากเข้าร่วมงานด้วย ในขณะที่ทุกคนกำลังดื่มกินพูดคุยกันอย่างสนุกสนานนั้นเอง ราชองครักษ์ได้นำตัวโจรผู้หนึ่งเข้ามาในท้องพระโรง
กษัตริย์แคว้นฉู่พอเห็นโจรนั้น ก็แกล้งทำเป็นประหลาดใจมากตรัสถามด้วยเสียงอันดังว่า "เจ้านักโทษคนนี้ไปทำผิดอะไรมา"
ราชองครักษ์ทูลตอบว่า "เป็นโจรลักปล้น เพิ่งจับได้เมื่อครู่นี้เองพระเจ้าข้า"
กษัตริย์ตรัสถามอีกว่า "มันเป็นคนที่ไหน"
ราชองครักษ์ "เป็นคนแคว้นฉีพระเจ้าข้า"
"คนแคว้นฉี" กษัตริย์แคว้นฉู่ทำท่าทางเหมือนไม่อยากเชื่อทรงนิ่งอยู่ครู่หนึ่ง แล้วถามเอี้ยนอิงว่า "ท่าเอี้ยนอิง ประเทศของท่านคงจะมีพวกโจรลักปล้นอย่างนี้มากสินะ"
เอี้ยนอิงลุกขึ้นยืนโค้งคำนับกษัตริย์แคว้นฉู่ แล้วทูลตอบอย่างนอบน้อมว่า
"พระองค์คงจะเคยได้ยินมา มีต้นสัมกิ๊กต้นหนึ่งเจริญเติบโตอยู่ทางใต้แม่น้ำไหว ออกผลส้มกิ๊กมาทุก ๆ ปี รสชาติหวานอร่อยแต่ถ้าย้ายไปปลูกทางเหนือแม่น้ำไหวแล้ว กลับจะออกผลเป็นส้มจื่อซึ่งทั้งขม ทั้งฝาด ลักษณะภานนอกของส้มทั้งสองชนิดนี้ แม้ดูคล้ายกันแต่รสชาติกลับต่างกันโดยสิ้นเชิง นี้เป็นเพราะ ดิน น้ำ สิ่งแวดล้อมของต้นไม้โดยแท้
กษัตริย์แคว้นฉู่ไม่ค่อยเข้าใจวัตถุประสงค์ในการพูดยกตัวอย่างของเอี้ยนอิงนัก แต่ก็รู้สึกกว่าเป็นเรื่องน่าสนใจ เอี้ยนอิงพูดต่อไปว่า
"แคว้นฉีของพวกข้าพระองค์ไม่มีโจรลักปล้น การที่คนคนนี้กลายเป็นโจรลักปล้น เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นหลังจากที่เขาได้มาอยู่แคว้นฉู่แล้ว คงเป็นเพราะว่าเขาได้รับอิทธิพลจากสิ่งแวดล้อม สังคมของประเทศพระองค์แน่ ๆ เลยพระเจ้าข้า"
"นำเจ้าโจรนี้ออกไปทันที!" กษัตริย์แคว้นฉู่ตรัสสั่งราชองครักษ์ พระองค์ตั้งใจจะแกล้งทำให้เอี้ยนอิงได้อาย แต่ลงท้ายกลับทำให้ตัวเองกลืนไม่เข้าคายไม่ออก
ท่านสาธุชนทั้งหลาย
- ไหวพริบปฏิภาณ ปัญญา สามารถแก้ไขปัญหาได้
- ปัญญา เปรียบเหมือนอาวุธ ช่วยปกป้องคุ้มครองได้ นำชัยชนะมาได้
- ปัญญา เป็นทรัพย์สินอันมีค่า
- ผู้มีปัญญา ไม่ว่าอยู่ที่ใดก็องอาจ มีสง่าราศี หมู่คณะก็สง่างามเป็นที่เกรงขามด้วย และขอให้พวกเราอย่าได้คิดกลั่นแกล้งผู้ใด ไม่ว่าจะเป็นผู้น้อยหรือผู้ใหญ่ การกลั่นแกล้งจะไม่ก่อให้เกิดผลดีใด ๆ เลย ได้แต่เพียงความรู้สึกสะใจเท่านั้น แต่จะให้โทษแก่เราทั้งในภพนี้และภพหน้า
- ปัญญา เปรียบเหมือนอาวุธ ช่วยปกป้องคุ้มครองได้ นำชัยชนะมาได้
- ปัญญา เป็นทรัพย์สินอันมีค่า
- ผู้มีปัญญา ไม่ว่าอยู่ที่ใดก็องอาจ มีสง่าราศี หมู่คณะก็สง่างามเป็นที่เกรงขามด้วย และขอให้พวกเราอย่าได้คิดกลั่นแกล้งผู้ใด ไม่ว่าจะเป็นผู้น้อยหรือผู้ใหญ่ การกลั่นแกล้งจะไม่ก่อให้เกิดผลดีใด ๆ เลย ได้แต่เพียงความรู้สึกสะใจเท่านั้น แต่จะให้โทษแก่เราทั้งในภพนี้และภพหน้า
โดย พระมหาสมชาย ฐานวุฑฺโฒ M.D., Ph.D.